Filippo Brunalleshi

Odrodzenie, zwane też z francuska renesansem, to przełomowy w stosunku do średniowiecza okres w kulturze, nauce i sztuce krajów zachodniej i środkowej Europy. Nazwa tego okresu, który przypada na drugą połowę wieku XV i na wiek XVI, nawiązuje do odrodzenia się tych dziedzin po zahamowaniu ich rozwoju w wiekach średnich. W odniesieniu do architektury owa nazwa znajduje dodatkowe uzasadnienie w odrodzeniu się w niej wielu form sztuki starożytnej. To, że po długotrwałym panowaniu stylu gotyckiego nawrót do wzorów antycznych nastąpił najpierw we Włoszech ? miało swoje ważne przyczyny. Nawiązując do tych wzorów Włosi wypowiadali się przeciw sztuce gotyckiej, którą traktowali z niechęcią jako coś obcego im, przyniesionego do ich południowego, słonecznego kraju przez barbarzyńskich Gotów z północy, zza Alp. Poza tym wspomniane wzory ? zabytki wielkiej architektury starożytnej ? stały we Włoszech przed oczyma wszystkich, na każdym niema] kroku. Odwracając się od stylu gotyckiego i dając początek stylowi odrodzenia, Włosi byli przekonani, że zerwali ze sztuką obcą i złą, a zaczęli własną i wielką. Sztuka renesansu (a zwłaszcza architektura tej epoki), pierwotnie wybitnie włoska w swym charakterze, z czasem opanowała całą Europę. Architektura renesansowa była pokrewna architekturze starożytnej i na niej wzorowana. Wzięła od niej prawie wszystkie swoje podstawowe elementy: kolumnę i pi-laster, łuk i gzyms, całe porządki architektoniczne, sklepienia tzw. żebrowe, stropy kasetonowe, kopuły i attyki. Starożytnego pochodzenia były także główne architektoniczne motywy dekoracyjne. Nawet kościoły chrześcijańskie epoki odrodzenia były wzorowane przeważnie na antycznej bazylice (budynku o wnętrzu trój nawowym, w którym nawa środkowa była wyższa od naw bocznych), a ich fasady ? na starożytnym łuku triumfalnym. Odrodzenie zaczęło się we Florencji ? tam właśnie był początek całej nowożytnej architektury. Rozpoczął ją zaś złotnik, rzeźbiarz i genialny architekt w jednej osobie ? Filippo Brunelleschi.